Εκκολπωματική νόσος

Εκκολπωματική νόσος ή εκκολπωμάτωση ονομάζεται η ύπαρξη εκκολπωμάτων στο παχύ έντερο. Τα εκκολπώματα σχηματίζονται όταν ο βλεννογόνος του παχέος εντέρου προσπίπτει διά μέσου του μυϊκού χιτώνα και δημιουργεί σακοειδείς προεξοχές. Εντοπίζονται κυρίως στο σιγμοειδές κόλον, όμως μπορεί να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε σημείο του παχέος ή ακόμα και του λεπτού εντέρου και η συχνότητα εμφάνισής τους αυξάνεται με την ηλικία. Τα εκκολπώματα δημιουργούνται κυρίως στα σημεία όπου αιμοφόρα αγγεία εισέρχονται στο εντερικό τοίχωμα, επειδή εκείνες οι περιοχές του εντέρου είναι πιο ευένδοτες. Μία αυξημένη ενδοαυλική πίεση του εντέρου μπορεί να προκαλέσει πρόπτωση του βλεννογόνου σε αυτά τα σημεία σχηματίζοντας εκκολπώματα. Τα εκκολπώματα του παχέος εντέρου είναι συνήθως ψευδοεκκολπώματα επειδή αποτελούνται μόνο από τον βλεννογόνο και υποβλεννογόνιο χιτώνα, και όχι τον μυϊκό χιτώνα.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών δεν έχει κανένα σύμπτωμα ή τα συμπτώματα δεν είναι ειδικά. Συνήθως τα εκκολπώματα ανακαλύπτονται τυχαία κατά την διάρκεια εξέτασης του παχέος εντέρου για άλλο λόγο. Όταν εμφανίζονται συμπτώματα, αυτά συνήθως είναι άτυπα, όπως κοιλιακό άλγος στην αριστερή κοιλιακή χώρα, διαταραχές των κενώσεων και κυρίως δυσκοιλιότητα, τα οποία όμως είναι τόσο ήπια ώστε να μην ανησυχήσουν τον ασθενή.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΩΝ

Οι επιπλοκές των εκκολπωμάτων είναι η αιμορραγία και η φλεγμονή (Εκκολπωματίτιδα).

Εκκολπωματίτιδα είναι η φλεγμονή κάποιου εκκολπώματος, που οφείλεται στην απόφραξή του στομίου του με συνέπεια να παγιδεύονται κόπρανα και μικρόβια. Η οξεία εκκολπωματίτιδα, εκδηλώνεται με έντονο πόνο στην αριστερή κάτω κοιλιακή χώρα, ναυτία-έμετο, πυρετό, ανορεξία, διαταραχές κενώσεων και γενικευμένη κακουχία. Η υποψία εκκολπωματίτιδας τίθεται με την κλινική εξέταση, την έντονη συμπτωματολογία του ασθενή καθώς και την αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων και της CRP στις εξετάσεις αίματος. Η οριστική διάγνωση τίθεται με την αξονική τομογραφία κοιλίας η οποία αναδεικνύει την φλεγμονή, την έκταση της βλάβης καθώς και τυχόν επιπλοκές. Η κολονοσκόπηση ΔΕΝ ενδείκνυται στην οξεία κρίση της εκκολπωματίτιδος, διότι μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση αυτής ή και ρήξη του φλεγμαίνοντος σημείου του εντέρου.Αυτή θα πρέπει να διενεργείται σε έξι εβδομάδες από την ύφεση του επεισοδίου. Επιπλοκές της εκκολπωματίτιδας είναι:

• Αποστηματικές συλλογές
• Διάτρηση εντέρου
• Εντοπισμένη ή γενικευμένη περιτονίτιδα
• Αιμορραγία
• Απόφραξη του παχέος εντέρου
• Δημιουργία συριγγίων με γειτονικά όργανα, όπως η ουροδόχος κύστη
  
  

Η οξεία εκκολπωματίτιδα τις περισσότερες φορές ανταποκρίνεται στην αντιβιοτική αγωγή. Μεγαλύτερα αποστήματα μπορούν να παροχετευθούν με παρακέντηση με καθοδήγηση αξονικού τομογράφου. Σε περίπτωση εκκολπωματίτιδας με ρήξη του εντέρου και δημιουργία περιτονίτιδας, χρειάζεται επείγουσα χειρουργική επέμβαση, καθαρισμό της περιτονίτιδος, αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος του εντέρου και δημιουργία προσωρινής κολοστομίας.

Η Αιμορραγία από τα εκκολπώματα είναι μια πιο σπάνια αλλά σοβαρή επιπλοκή η οποία μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή. Αντιμετωπίζεται με μεταγγίσεις, αγγειογραφία με εμβολισμό του αιμορργούντος αγγείου και αν δεν σταματήσει χρειάζεται επείγουσα εγχείρηση και κολεκτομή. Δυστυχώς η αιμορραγία από εκκολπώματα μπορεί να υποτροπιάσει και αν συμβεί αυτό συνιστάται η επιλεκτική εγχείρηση και εκτομή του τμήματος που πάσχει.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Συντηρητική Αγωγή

Η αύξηση της ποσότητας των προσλαμβανόμενων υγρών καθώς και η κατανάλωση τροφών πτωχή σε υπόλειμμα βελτιώνει τα συμπτώματα της εκκολπωμάτωσης και μειώνει σημαντικά την πιθανότητα επιπλοκών της. Σήμερα το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών με εκκολπωματίτιδα (>90%) αντιμετωπίζονται συντηρητικά και δεν χρειάζεται χειρουργική παρέμβαση.

Χειρουργική Αντιμετώπιση

Ο ασθενής με εκκολπωματική νόσο οδηγείται στο χειρουργείο όταν υπάρχει απειλητική για την ζωή του επιπλοκή, ή όταν λόγω των πολλών επεισοδίων εκκολπωματίτιδας έχει έντονη συμπτωματολογία που επηρεάζει την καθημερινότητα του , με συνηθέστερη τη στένωση του εντερικού αυλού και όταν έχει συχνές και σοβαρές υποτροπές εκκολπωματίτιδας που απαιτούν νοσηλεία στο νοσοκομείο. Στην περίπτωση που ο ασθενής οδηγηθεί στο χειρουργείο υπάρχουν 2 βασικές επιλογές για το χειρουργό:

• Κολεκτομή και δημιουργία προσωρινής κολοστομίας
• Κολεκτομή και αναστόμωση στον ίδιο χρόνο